Oplichters maken misbruik van ouders van vermiste kinderen

“Als ik mijn zoon nog levend wilde terugzien, mocht ik er geen politie bij betrekken”

Modus operandi

De oplichters contacteren en familielid van de verdwenen persoon met een onbekend buitenlands telefoonnummer, via Whatsapp, wanneer het onderzoek al enige tijd lopende is. Ze beweren dat ze de verdwenen persoon ontvoerd hebben, dat hij of zij gezond maar fel vermagerd is en dat ze hem of haar gevangengehouden. In ruil voor de betaling van een geldbedrag (gaande van zo’n 10.000 tot 25.000 euro), zou hij of zij vrijgelaten worden. Er wordt bovendien gedreigd dat ze de gevangene iets zullen aandoen als er niet betaald wordt. De oplichters verbieden de familieleden de politie hierover in te lichten.

De oplichters vragen te betalen via Western Union of Neosurf.

• Western Union is een manier om cash geld over te maken naar anderen, waar dan ook ter wereld. Men geeft een bedrag af in een kantoor van Western Union en moet daarbij vermelden in welk kantoor dit bedrag afgehaald zal worden. Hierna krijgt men een code, die men moet doorgeven aan de persoon die het geld zal afhalen. Deze laatste zal bij vermelding van de code het bedrag uitbetaald krijgen.
• Neosurf is een nieuwe, online betaalmethode. Je koopt een digitale creditcard aan, waarop je een bepaald geldbedrag stort. Door de code van deze creditcard aan iemand anders door te geven, kan die persoon het geldbedrag gebruiken om aankopen te doen op het internet. De oplichters vragen een foto te nemen van de code van de Neosurf-kaart en deze over te maken via Whatsapp.

Onderzoek wees uit dat de oplichters zich in Afrika bevinden. Na verschillende bedreigingen, wanneer ze uiteindelijk beseffen dat er niet betaald zal worden, geven ze de strijd op.

"Wij weten waar je zoon is”

In september 2018 verdween de toen 29-jarige Kevin Vanneste in Corsica. Tot op heden ontbreekt elk spoor van hem. Ook zijn mama, Lilium Velghe, werd door oplichters benaderd via Whatsapp. In een Franstalig bericht beweerden deze info te hebben over de verdwijning. Ze eisten hiervoor 10.000 euro, en voegden eraan toe dat Lilium er geen politie bij mocht betrekken als ze haar zoon nog levend zou willen terugzien.

“Natuurlijk ben je in paniek als je zo’n bericht krijgt,” vertelt Lilium. “Enerzijds voelde ik dat er iets niet klopte. Maar anderzijds wou ik zekerheid, de garantie dat die mensen Kevin niet vasthielden. Je weet maar nooit...” Ondanks de twijfels en onzekerheid nam ze de juiste beslissing: Lilium nam meteen contact op met de Cel Vermiste Personen en de slachtofferbejegenaars om haar verhaal te doen en advies te vragen. De dienst Fysieke Integriteit van de Federale Gerechtelijke Politie West-Vlaanderen startte een onderzoek. Daaruit bleek uiteindelijk dat het om oplichters in Ivoorkust ging.

Via deze weg wil Lilium anderen graag sensibiliseren. “Heb vertrouwen in de politie, en durf contact met hen opnemen wanneer je vermoedt dat je opgelicht wordt. Durf ermee naar buiten komen.” Ze begrijpt dat dat niet altijd vanzelfsprekend is. Wie zich zelf niet krachtig genoeg voelt om naar de politie te stappen, raadt ze aan om er met een vertrouwenspersoon over te spreken. “Die kan dan op zijn beurt de politie inlichten.”

Te mooi om waar te zijn

In veel gevallen waarbij (een grote som) geld gevraagd of geëist wordt, en waarbij dit geld op een eerder ongebruikelijke manier overgemaakt moet worden, gaat het om oplichting. In dit geval maken de oplichters misbruik van de bezorgdheid, de wanhoop en het verdriet van de familieleden van een vermist persoon, in de hoop hier financieel voordeel uit te kunnen halen. Ook bij andere vormen van oplichting zijn het vaak kwetsbare personen die het doelwit vormen, bijvoorbeeld bij vriendschapsfraude. Twijfel je aan de oprechtheid van een (online) bericht? Vraag raad bij de politie.